Στις 24 Νοεμβρίου 2017, ο Kohske Takahashi, καθηγητής πειραματικής ψυχολογίας στη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Chukyo της Ιαπωνίας, παρουσίασε μέσω της έρευνάς του μια νέα οφθαλμαπάτη η οποία αποδεικνύει πως η αντίληψή μας για όσα βλέπουμε με τα μάτια μας, μπορεί να ξεγελαστεί πολύ εύκολα. Την ονόμασε "οφθαλμαπάτη τύφλωσης της καμπυλότητας".
Στην περίληψη της έρευνάς του αναφέρει πως: "Αναφέρουμε μια νέα οφθαλμαπάτη τύφλωσης της καμπυλότητας: μια κυματιστή γραμμή γίνεται αντιληπτή ως γραμμή ζιγκ-ζαγκ [με γωνίες]. Για να συμβεί αυτή η οφθαλμαπάτη απαιτούνται τα παρακάτω: Κατ 'αρχάς, η πολικότητα αντίθεσης της φωτεινότητας της κυματοειδούς γραμμής έναντι του φόντου αντιστρέφεται στα σημεία καμπής. Δεύτερον, η καμπυλότητα της κυματοειδούς γραμμής είναι κάπως χαμηλή, η σωστή γωνία είναι πολύ απότομη για να γίνει αντιληπτή ως οφθαλμαπάτη. Αυτή η οφθαλμαπάτη υποδηλώνει πως, για να αντιληφθεί κανείς μια ελαφρά καμπύλη, είναι απαραίτητο να ικανοποιηθούν περισσότερες συνθήκες, όπως η σταθερή πολικότητα αντίθεσης, αντί να αντιληφθεί μια αμβλεία γωνία. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι παρατηρητές "βλέπουν" ακριβώς μια απατηλή γραμμή ζιγκ-ζαγκ ενάντια σε μία φυσικά κυματιστή γραμμή, αντί να έχουν [απλώς] μειωμένη αντίληψη [του τι βλέπουν]. Προτείνουμε πως οι υποκείμενοι μηχανισμοί για την ελαφρά αντίληψη της καμπύλης και εκείνοι της αμβλείας γωνιακής αντίληψης ανταγωνίζονται ο ένας με τον άλλο με έναν ανισόρροπο τρόπο, και οι αντιλήψεις της γωνίας κυριαρχούν στο οπτικό σύστημα."
Στην πρώτη εικόνα μπορείτε να δείτε την οφθαλμαπάτη, όπου όλες οι γραμμές είναι στην πραγματικότητα ίδιες και κυματιστές (κανονικό ημιτονοειδές κύμα), και καμία από αυτές δεν είναι ζιγκ-ζαγκ με γωνίες. Κι όμως, ο εγκέφαλος μας πιστεύει πως κάποιες από αυτές που βρίσκονται στο γκρι φόντο έχουν γωνίες, και τις παρουσιάζει αμετάκλητα στην αντίληψή μας ως ζιγκ-ζαγκ:
Στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να δείτε ξεκάθαρα πως όλες οι γραμμές είναι κυματιστές και καμία από αυτές δεν έχει γωνίες. Είναι η ίδια εικόνα με την πρώτη, με μόνη διαφορά την αφαίρεση των αποχρώσεων, ώστε να αποφευχθεί ο επηρεασμός της αντίληψης:
Προσοχή λοιπόν στο τι πιστεύετε με τα μάτια σας, κάποιες φορές αυτό που βλέπουμε είναι ίσως κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που αντιλαμβανόμαστε.
Παραπομπή:
Takahashi, K. (2017). Curvature Blindness Illusion. I-Perception, 8(6), 2041669517742178. https://doi.org/10.1177/2041669517742178